Van een Safarken tot archiefpassie

Bij onze poging om De Eeclonaar (oudste weekblad van België, 1849-2009) te digitaliseren (een samenwerking met MEEMOO, Vlaamse Erfgoedbibliotheken, Welzijnsband Meetjesland en stadsarchief Eeklo), leerden we het stadsarchief van Eeklo kennen onder de kundige leiding van Freddy Pille. We geraakten er in gesprek met Geert De Smedt die we er sinds 2019 altijd ‘in zijn kot’, zoals hij het noemt, aantreffen: zoekend naar aanknopingspunten om zijn onderzoek naar Eeklose brouwerijen, bottelarijen en distilleerderijen, verder te kunnen zetten.

Passie

“Zo ben ik bij de volkstellingen terecht gekomen, in het archief van Eeklo.” En nu is hij er tijdens de openingsuren bijna altijd te vinden, samen met andere erfgoedvrijwilligers. Ondertussen heeft Geert 42 onderzoeken lopen naar drankenhandels, bottelarijen en brouwerijen uit Eeklo. Dat zijn 11 mappen aan informatie aan zo’n 130 bladzijden per map: 1430 bladzijden geschreven tekst. “De uren die ik hier spendeer, leveren mij werk op om thuis verder te zetten en het is soms moeilijk om te volgen. Het heeft al geleid tot nachtwerk. Maar als ik iets doe, ga ik grondig te werk.” Ondertussen gaat zijn onderzoek terug tot de 16^de eeuw en heeft hij zowel het Krüger-imperium (ooit 17^de bierproducent op wereldniveau) als de tot voor kort totaal onbekende brouwerij Van Haelst in kaart gebracht. Geert vertelt honderduit en er komen (nu nog) bekende en minder bekende namen uit het nijverheidsverleden van Eeklo aan bod. “Het interessante hieraan is dat ik door mijn speurtocht de stad Eeklo in een ander perspectief leer zien”, vertelt Geert. “Ik stap ook bijna letterlijk in een andere wereld als ik een onderzoek instap. Soms zit ik langs het voetpad op mijn knieën om bvb. een steen af te lezen waarop de architect en de bouwheer van een brouwershuis op staan. Of loop ik te zoeken naar aanwijzingen en wapenschilden in de kroonlijsten van 19^de eeuwse Eeklose gevels. Elk detail kan mijn onderzoek vooruit helpen.” En het is ook precies dat wat de passie doet oplaaien. Gevaarlijk woord, maar voor een erfgoedenthousiasteling werken die kleine vondsten en die stapjes vooruit richting een nieuw perspectief… verslavend.

Samenwerking loont

Geert erkent dat hij heel erg met zijn eigen ding bezig is als erfgoedzorger. “Het vastleggen van die geschiedenissen van drankhandels, bierzetters en brouwerijen is mijn onderwerp en heel erg mijn eigen focus. Anderzijds is het archief van Eeklo ook een plaats van samenwerking”, vertelt Geert en hij steekt zijn bewondering voor de trekkende kracht van archivaris Freddy Pille niet onder stoelen of banken. “Hij heeft dit uitgebouwd tot een archief om u tegen te zeggen. Ik werk hier heel graag alleen en ik word ook niet graag gestoord. Maar er is ook teamspirit. Er zijn hier mensen die heel goed oude geschriften kunnen lezen of gespecialiseerd zijn in periodes zoals de 16^de eeuw. Die helpen mij heel erg vooruit. Als het team dan eens met de computers een probleem heeft, dan kan ik ook helpen. En zo heeft iedereen wel iets waarmee anderen geholpen zijn.” Wat opvalt in het Eeklose archief is vooral de ijver en de stilte waarmee hier voortdurend verder gewerkt wordt, met de koffie en de koekjes als welkome pauze. En ook dan gaat het over erfgoed. Want na het interview mochten we mee aanschuiven voor de koffie en ging het gesprek richting opgravingen voor het stadhuis van Eeklo. Hoe jammer het was dat ook de expertise binnen het archief niet is aangesproken bij de voorbereiding van de graafwerken. Maar ook allerlei andere wetenswaardigheden over het Eeklo van toen passeren de gesprekstafel. Naar het archief gaan, is als levenslang leren: je leert altijd iets bij. Zolang de rust bewaard wordt en iedereen verder kan graven in ons rijk Vlaams verleden.