De sluitingen, de legacy: textiel

De sluitingen, de legacy: textiel

Toen de Calcutta in Sleidinge werd leeggehaald en de productie naar Annabel in Wondelgem verhuisde, was men in de regio opgelucht voor twee dingen. De mensen die er werken, blijven aan de slag. En het bedrijf blijft bestaan: één van de oudste textielfabrieken in het land, sinds 1848. Wat zou erfgoedwerker Joris De Wildeman (1953-2017) ervan gevonden hebben?

Calcutta verdwijnt nu niet alleen in Sleidinge, maar gewoon helemaal van de aardbodem. Joris schreef over Calcutta naar aanleiding van het 150-jarig bestaan, een schitterend heemkundig boek.

Op Liberas vonden we een schitterend artikel van Bart D’hondt over de familie Dobbelaere, de stichters van Calcutta. Het valt op hoe groot de impact van de familie Dobbelaere was en hoe liberaal en progressief ze in die tijd over economie en maatschappij dachten. Ook de link met Dierman, die andere grote textielfabriek die tijdens de jaren ’70 al verdween in Sleidinge, is bijzonder.

Dé Calcutta in Sleidinge

Het boek was ‘op zijn Joris’, met anekdotes van Eddy Wally die er nog werkte, over de tragiek van het bombardement op het einde van de Tweede Wereldoorlog tot de Sleinse volleybalploeg die door Calcutta gesponsord werd. De mens en de fabriek. Het dorp en de textiel. Een sluiting van een bedrijf raakt niet alleen onze sociale ziel en vooral de arbeiders en bedienden die hun hart verpand hebben aan ‘hun’ fabriek. Hier eindigt ook voor een stuk het erfgoed. Wat zal er gebeuren met de fabrieksgebouwen zelf? Dat triggert de Sleidingse gemeenschap al sinds de verhuis naar Wondelgem een tweetal jaar geleden. Maar wat gebeurt er met de ziel van de fabriek, de ‘legacy’ zoals ze daar in de Angelsaksische landen zo een mooi woord voor hebben?

Dé Peignage in Eeklo

Ter gelijker tijd, niet vergeten, sluit ook de Ontex in Eeklo. Nog veel meer jobs op de tocht. Sociaal drama. Maar ook hier: de geschiedenis van die paar decennia Ontex in Eeklo én de textielfabriek die er daarvoor in de gebouwen bloeide en groeide: de Peignage, zoals ze dat in Eeklo zo prachtig kunnen verwoorden.

Het verhaal schrijven

KVVV Eeklo gaf onlangs in de Huysmanhoeve opnieuw leven aan de lang vergane Stassano in de Herbakkerstad, ze hebben er ook een mooi boekje over gemaakt. De werkgroep Waarschootstof bracht het Waarschootste textielverleden opnieuw tot leven gebracht en ook daar werd een prachtig werk over geschreven (helaas uitverkocht). Er is het boek van Joris, de herdenkingsplaat van mijnheer Dobbelaere in ’t Akkerken in Sleidinge, een kunstwerk op de rotonde die als knipoog naar lakennijverheid en textiel in onze regio wel kan tellen. Er is het boek Le Petit Verviers en ook in het Industriemuseum in Gent en het textielmuseum van Ronse is heel veel bewaard gebleven. In Sleidinge is er met de erfgoed-, muziek- en theatervereniging TARCHIEF twee keer gespeeld in de Calcutta-fabriekshal (Constateurs 2015 en Vrijstaat 2019). Schrijver-regisseur Raf Goossens broedt trouwens op een plan om in 2025 de fabriekshal nog één keer te mogen bezigen voor een nieuw stuk (met werktitel Onderdak) waar de focus op zorg zal liggen. Maar is het genoeg, qua zorg? Moet er niet meer gebeuren, kan een mens zich afvragen? Moet er niet meer aandacht en zorg besteed worden aan dit waardevolle erfgoed?

OPROEP!

Daarom, een oproep aan onze erfgoedwerkers en enthousiastelingen om zich samen te smijten voor het koesteren en bewaren van onze bedrijfsgeschiedenissen en het behouden van het rijke erfgoed achter de fabrieken.

De sluiting van twee waardevolle bedrijven in ons Meetjesland is dus een momentum in onze streek. Vergeten zou niet proper zijn. Niet tegenover de ondernemers die dit allemaal uit de grond hebben gestampt, niet tegenover de arbeidershanden die het allemaal hebben opgebouwd, niet tegenover de dorpsgemeenschappen van Eeklo, Waarschoot en Sleidinge die er hun welvaart aan te danken hebben en niet tegenover schjrijvers als Joris of goestendoenders als Waarschootstof en KVVV die er al op een degelijke en fantastische manier mee aan de slag zijn gegaan. Er is nog 1 actieve fabriek: Textilia in Waarschoot. Veel tijd hebben we blijkbaar niet meer. De toekomst haalt ons in. Met Erfgoedcel Meetjesland/COMEET zitten we graag aan tafel om te luisteren en mee aan de slag te gaan met jullie ideeën.

Film Waarschootstof