Twee verdwenen reuzen brengen twintig andere reuzen samen

Reuzenstoet in Eeklo ter ere van Gratiaan en Ermelinde

Dag van de Stad in 2024 werd een groot feest door de komst van 20 Meetjeslandse reuzen die de thematentoonstelling over de straat Boelare in Eeklo extra in de kijker hebben gezet.

Hoe een dubbeltje rollen kan…

Aan het Jeneverhuis Van Hoorebeke leidt een informele babbel met stadsgids en KVVV’er Jan Martens tot een project waar ze in Eeklo nog jaren gaan over ‘klappen’. Jan maakt zich zorgen, maanden voor Dag van de Stad in september. Ze boksen met KVVV een boeiende tentoonstelling in elkaar over de straat Boelare, misschien wel dé straat van Eeklo met de sjiekste winkels, drie eigen huizen met eigen inrijpoorten, een voetbalploeg, de lekkerste koffie, een eeuwenoude geschiedenis en, ooit, twee reuzen, Gratiaan en Ermelinde. Deze laatsten zijn tijdens de jaren ’80 in de vlammen opgegaan. “En wij moeten twee nieuwe reuzen maken”, sakkert Jan. “En we hebben al zoveel werk!” We stellen hem gerust. Er moet niets. Mochten er nu enkele reuzen uit het Meetjesland symbolisch op zoek gaan naar Gratiaan en Ermelinde? “Goed idee!”, juicht Jan. Maanden later hangt hij aan de lijn bij COMEET. “Er komen 18 reuzen naar de stoet”, klinkt het opgetogen. “En de Freinetschool De Kleine Helden in de Boelare zal twee nakomelingen creëren voor Gratiaan en Ermelinde, in samenwerking met de vrijwilligers van de Husymanhoeve.” Er waren eens twee verdwenen reuzen en op een zonnige zondag kwamen daarvoor twintig reuzen bij elkaar. Of hoe een dubbeltje rollen kan…

Reuzenbijeenkomsten in het verleden

Dat Meetjeslandse reuzen samenkomen, gebeurt niet zo vaak. Tijdens de jaren negentig slaagde Ronny Coopman van Beekse Feesten er in om 123 Oost-Vlaamse reuzen naar zijn bloeiende grensdorp tussen Waarschoot en Zomergem te lokken. En daarna waren er maar sporadisch ontmoetingen te noteren. De reus Pierlala in Ursel ging ooit eens voor de Drongengoedhoeve staan voor een foto. Dat moet ergens rond 2010 geweest zijn. En toen reus Bernard van de Huysmanhoeve in 2018 werd gedoopt, kwamen heel wat Meetjeslandse collega’s mee van het feest genieten. De laatste grote bijeenkomst dateert van 800 jaar Sleidinge, in mei 2023, toen op één van de grootste historische stoeten ooit in onze regio zo’n vijftiental reuzen liet komen en, op het einde van de stoet, aan de Sint-Joriskerk liet poseren. En nu dus in Eeklo, voor het project Boelare van onze KVVV, de koninklijke vereniging voor volkskunde!

Wat een dag!

Lees hier het verslag in Het Laatste Nieuws

Het begon allemaal om twee uur met de doop van Niels en Sam, de afstammelingen van de Boelare-reuzen Gratiaan en Ermelinde. En dan trok de trein, met de gezangen van Jan Martens en muzikale begeleiding door Lukrak uit Waarschoot, door het hart van Eeklo: over de Boelare, naar de Markt tot aan het Vredegerecht en aan de Paterstraat terug richting Jeneverhuis Van Hoorebeke.

Voor wie zich afvraagt: waarom Niels en Sam? Een jongen en een meisje. En ook de voornaam van de eerste twee ingeschreven leerlingen in de nieuwe school De Kleine Helden, die binnen afzienbare tijd van Boelare naar de voormalige kerk in de Oostveldstraat zal verhuizen?

Er kwamen enorm veel kijklustigen opdagen. Opvallend hoeveel jonge gezinnen graag poseren met de reuzen. En ook opmerkelijk hoe Eeklonaars met een migratie-achtergrond naar dit typisch Vlaamse fenomeen stonden te kijken en gretig videootjes maakten, fotografeerden en in hun thuistaal stonden te bellen om te vertellen wat ze meemaakten die dag in Eeklo. Dat was bij 800 jaar Sleidinge ook al opgevallen, hoe zeer de reuzen tot de verbeelding spreken voor wie dit minder bekend is. Om het een beetje modieus te formuleren: reuzen verbinden!

Een overzicht:

• Niels en Sam: de afstammelingen van Gratiaan en Ermelinde, de reuzen van de school De Kleine Helden genoemd naar de twee eerste ingeschreven leerlingen van de school
• Bernard Huysman: naar Bernard IV Huysman (1899-1967), pachter van ’t Groot Goed in Eeklo en vader van Géry, de laatste boer op de hoeve, die mee in de stoet de reus in beweging bracht.
• De reuzen van de Debbautshoek: dansende Evergemse reuzen uit 1936, met Dokus, Isabella, de kinderen Jacobus en Jacoba, het kleinkind David, de knechten Slissen en Cesarinne en de bloemisten Sabbas en Pierken.
• Diederik en Eglantina: reuzenpaar uit Assenede, ondertussen al 83 jaar oud en sinds 2023 voorzien van een nieuw kostuum.
• Pierlala: uit Ursel. Niet te verwarren met Pierke Pierlala uit Gent. Stamt uit een lied dat al werd opgetekend in 1672.
• Kamiel Steyaert, Romanie Bert en Silvia Rotsaert: de reuzen van Oostwinkel. Levensechte en reuzegrote kopieën van drie honderdjarigen van het dorp.
• Ridder Simon Utenhove en Margriet De Bussere: Simon Utenhove was de legendarische bewoner van de priorij OLV Ten Hove, ook wel het Rattenkasteel genoemd. Dit reuzenpaar, dateert van 1963, zijn de pronkstukken van Dekenij Leest. Leestjeskermis, half september, is één van de oudste wijkkermissen van het Meetjesland en werd in 2024 voor de 138^ste keer (!) gevierd.
• Guust Pom Pom en Wieze: reuzen van wijk ’t Kruisken in Adegem
• Berten Den Pompier en André Dellaert: reuzen van de wijk ’t Kaaiken in hartje Eeklo. André Dellaert (1928-2015) was vele jaren deken van de wijk, een zeer bekende volksfiguur in Eeklo en schrijver van een opmerkelijk boek over Het Verzet in het Meetjesland.

Boodschap aan alle reuzenzorgers in de regio

Indien jullie nog gekke ideeën hebben rond de creatie, het behoud en het laten buitenkomen van reuzen in het Meetjesland, laat het zeker weten aan erfgoedcel@comeet.be